به نقل از «فارس»

چگونه از منظر انقلاب اسلامی، خواست مردم و حقیقت یگانه‌اند

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۷۴۲۱۲

فارس‌پلاس؛ محسن سلگی در یادداشتی نوشت: رهبر الهی و مردمی انقلاب اسلامی در چهاردهم خرداد امسال تلاقی حقیقت و خواست مردم با انقلاب اسلامی و نهضت امام راحل چنین بیان فرمودند: «امام با بوجودآوردن انقلاب اسلامی و پیروزی آن به دست مردم، ساخت سیاسی سلطنتی را به مردم سالاری، حکومتی دست‌نشانده و ذلیل را به نظامی مستقل و متکی بر عزت ملی، رژیمی ضد دین را به نظامی اسلامی، استبداد را به آزادی و بی‌هویتی را به هویت ملی تبدیل کرد و یک ملت چشم‌دوخته به دست اجانب را به نیروی معجزه‌آفرین «ما می‌توانیم» مجهز ساخت که برطرف‌کننده همه مشکلات حال و آینده خواهد بود».

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این بیان ترکیب ایمان به خداوند و ایمان به اراده و خواست و شخصیت مردم ایران است، این انقلاب در درجه اول یک رخداد (event) مردمی و الهی است؛ تلاقی «مردم و خدا»، «خواست مردم و حقیقت»، «واقعیت و آرمان»، «دین و سیاست» و نیز «آخرت و دنیا».

انقلابی اسلامی مردمی ترین انقلاب تاریخ جهان بوده است. در انقلاب فرانسه حدود ۱۰ درصد مردم و در انقلاب روسیه حدود یک درصد از مردم حضور داشتند. انقلاب روسیه عمدتاً مبتنی بر گروهی پیشاهنگ (بلشویک) بود. در سایر انقلاب ها حتی انقلاب خودجوش الجزایر حضور مردم تا این اندازه نبوده است. اما انقلاب اسلامی چنان با حضور عام و فراگیر مردم همراه است که میشل فوکو، آن را رویارویی همه حاکمیت با همه مردم می خواند. به بیان او حتی کمونیست هم شعار درود بر خمینی سر می داده است.

همچنین این انقلاب، اسلامی ترین انقلاب بوده است. در هیچ انقلابی در جهان اسلام، اسلام سیاسی چنین قوی و دارای چارچوب و مبانی نظری و فلسفی نبوده است. یکی از دلایل فروپاشی بیداری عربی درست همین ابتنا نداشتن بر بنیادهای فکری و نداشتن ساختار خردورزی و عمل بود. به دیگر سخن، انقلاب اسلامی، وسیع ترین شبکه معانی را نسبت به سایر انقلاب ها داشته است؛ ترکیب دین و فلسفه - با خوانش های مختلف – و نیز متنوع ترین غیرها از جمله غیریت با نیروی خارجی، استبداد داخلی و ابتذال فرهنگی. به بیان دیگر، هیچ انقلابی چنین همه جانبه و مبتنی بر ترکیب متحد حقیقت و خواست مردم نبوده است.

آنچه درباره انقلاب اسلامی گفته شد، ترجمان و معادلی از سازگاری ایده و موقعیت در آن است. شاهد عملی و رخدادی این سازگاری آن است که امام خمینی (ره) توانست بر گفتمان های رقیب خود، یعنی ملی گرایی، ایران باستان گرایی، سوسیالیسم و حتی اسلام سیاسیِ چپ گرایانه پیروز شود و بیشترین همراهی و پیروی مردم را به دست آورَد. اما رفته رفته در دوران سازندگی و دولت اصلاحات، میان ایده و واقعیت و در پی آن، ایده و موقعیت و به طور مصداقی تر میان ایده و خواست مردم فاصله افتاد. بماند که خود ایده ها و مشخصا ایده آزادی به عنوان شعار و هدف اول انقلاب اسلامی و ایده عدالت همچون سالهای اول انقلاب مورد توجه قرار نگرفت. بدتر از این، در عرصه عمل، در کنار تصدیق ظاهری و رسمی شعارهای انقلاب و دعوت مردم به آن، میان موقعیت مردم و موقعیت مسئولان قدری فاصله ایجاد شد.

با این صورت‌بندی اکنون زمان آن رسیده که به تحلیل  این تغییرات بپردازیم. باید دانست میان حقیقت و خواست مردم تنها از یک حیث شکاف میان ایده و واقعیت و نیز ایده و موقعیت وجود دارد. از حیث دیگر و شاید کارسازتر، شکاف مذکور به نفس مکاره یعنی ضعف در شناخت حقیقت برگردد.

 عبارت اخریِ این مدعا آن است که ایده و واقعیت در ذات خود اتفاقا نه ناسازگار، که سازگار و حتی بعضاً و تا حدی منطبق هستند. ایده و موقعیت نیز با توجه به اقتضای فضای اجتماعی که نوعی واقعیت ثانوی و عصری است، می تواند سازگار و یا ناسازگار یا ترکیبی از این دو باشد.

امید به تحقق ناتمام ِ آرمان و اعتلای واقعیت

التفات به ناخالص بودنِ سازگاری و انطباق مذکور، دست بر قضا ما را به آرمان ها امیدوار کرده و مومن نگه می دارد و بدون امید نه تنها آرمان، که واقعیت و موقعیت نیز نمی تواند چندان انسانی و رو به بهترشدن باشد. همچنین بدون آرمان، واقعیت اجتماعی به روزمرگی و وضع موجود تقلیل می یابد. آرمانْ به خودی خود یک نقد به وضع موجود است.

اما باید التفات داشت که آرمانها یا ایده ها تحقق تام نمی یابند و همین منشأ تمام نشدن، امید، خلاقیت، حرکت و تکثر است. یک مصداق این مدعا که ایده ها و آرمانها هرگز تحقق تام نمی یابند، عدالت و آزادی است. به زبان روشن تر، هرگز نمی توان متوقع وضعی بود که بتوان گفت دیگر حقیقت آزادی و عدالت و نیز خود حقیقت بیش از این در جامعه یا جهان روشن، کشف و محقَق نمی شود.

بنیاد مسأله؛ نفس مکاره (جدال موقعیت با موقعیت)

آنچه در خصوص تحقق ناپذیری تام گفته شد، به این منظور بود تا سپس بگویم این که نتوان ایده ها یا آرمانها را تحقق تمام و کمال بخشید، نمی تواند شاهدی بر ناسازگاری ایده و واقعیت و ایده و موقعیت باشد بلکه دست بر قضا، عاملِ ممکن بودنِ ایده ها و آرمانها از یک سو و استعدادِ اعتلا و تغییر واقعیت از دیگرسو است. به بیان دیگر، آرمانْ بخشی از واقعیت می تواند باشد؛ آرمانْ می تواند واقعیت بالقوه و بالفعل باشد؛ به ویژه اگر ما در آغاز و خاستگاه فکری و نظری، ایده و واقعیت را سازگار بخواهیم و سپس در عمل، در پی سازگاری آن دو باشیم.

نتیجه دیگری که از این خطوط می توان گرفت آن است که بعضاً شکاف میان افراد و ایده ها، به شکاف میان موقعیت و موقعیت و به زبان ساده، نفس مکاره بازمی‌گردد؛ نفسی مکاره ای که درست در سرمایه داری به صورت ایده ای فانتزی و زیبا جلوه کرده و برخی افراد را به قیمت غفلت از حقیقت، در خود هضم مفهومی نموده است.

 در این میان، مسؤولیت اخلاقی مدیران و مقامات بیش از مردم به معنای متعارف آن است. افزون بر تغییرات در فاهمه بخشی از مدیریت کشور بعد از جنگ تحمیلی و پس از آن، مشخصاً پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲، با تنزل ایده ها مواجه بودیم. در این شرایط تنها با بلعیده شدن کلیت (ایده ها) توسط جزئیت روبرو نبودیم بلکه خود جزئیت هم به رقیت و تنزل فروگرایید. چراکه جزئیت ها تنها در یک کلیت می توانند از دوام و عمق کافی برخوردار باشند و به مثابه کلِ سازگار، منسجم و منتظم بیان و مطرح شوند.

در عرصه فلسفه نیز کسانی که ماهیت گرا هستند، کثرت را را به خوبی فهم می کنند اما وحدت را نه. بنابراین از امکانِ دیدن «کل» در می مانند. بسیاری کسان هم  با نگاه وجودی، وحدت را خوب فهم می کنند، اما قادر به درک کثرت نیستند. هر دو گروه از کل و برکشیدن فهم خود به فراز وحدت و کثرت و درست‌دیدنِ هر دویِ این عناصر محروم می شوند.  

تجویز سیاستی(ترکیب امر سیاسی و امر سیاستی)

واقعیت آن است که تحرک سیاسی و مشارکت سیاسی مردم بدون درک ایده های کلی توفیق چندانی در پی نخواهد داشت. برای این اتفاق لازم نیست همه اهل فلسفه باشند و حتی تحصیلات بالایی داشته باشند. می توان ملهَم از آموزه های اخلاقی، تعالیم اسلامی، اساطیر ایرانی و حماسه دینی و نیز تجربه خودِ رخداد و تاریخ اولیه انقلاب اسلامی، سقف مطالبات و ملاک های خود را به ایده عدالت و آزادی ارتقا داد.

همچنین بدون باور به ایده ها و بدون یقین به ایده ها، حتی سوژه منتقد و روشنفکر نیز دچار انفعال و انزوا و بی اعتنایی می شود. آنچه سوژه را مبارز و خستگی ناپذیر می کند، ایده های بزرگ و یقینی است که انقلاب اسلامی مبتنی بر آن و برای آن به پیروزی رسید.

مقامات و مدیران نیز بدون تمسک به ایده ها، دچار تشتت نظری و تناقض عملی خواهند شد. به عبارت دیگر، شکاف میان عمل و عمل یا موقعیت و موقعیت را هر روز تجربه کرده و توان انتظام بخشی به آن را ندارند. برای این کار هم نیاز به متفکر و فیلسوف بودن نیست بلکه صداقت و سطحی حداقلی از فاهمه لازم است.

کسی نباید همچون سوژه وسواسی که عاشق ابژه و چیزهای مرده است، ایده های انقلاب را موزه ای، ویترینی و زیرزمینی و یا منتزع و منفک از جامعه و مدیریت کشور کنند.

 ایده انقلاب بدون موقعیت‌مندی، دچار فرسایش می‌شود. ایده برای آینده (آنچه دمادم می‌آید) و از آینده سخن دارد. خصوصیت رخدادین انقلاب اسلامی با محافظه‌کاری‌های لیبرالی-شبه لیبرالی سازگار نیست. می‌توان محافظه‌کاری منفعلانه و افراطی را مقابل انقلاب اسلامی خواند؛ انقلابی که مبتنی بر سازگاری ایده و حقیقت و هر 2گانه‌ای که گفتیم و نیز 2گانه‌هایی چون نهاد و نهضت است.

در صورت توجه به آنچه گفته شد، تداوم و بازتولید و حتی تکامل خواست مردم و حقیقت، در کل ساخت کشور محقق و متحد خواهد شد.

پایان پیام/ت

*پی‌نوشت: با تسامح می‌توان ایده را معادل حقیقت گرفت. در این یادداشت ما نیز چنین معادلی را به کار بردیم. همچنین واقعیت فراتر و وسیع تر از موقعیت است؛ موقعیت یک واقعیت انسانی و عصری یا امروزی است. خواست مردم و تغییرات ذهنی آنها یک واقعیت ذهنی است که در موقعیت و رابطه دوسویه با آن قرار دارد.

منبع: فارس

کلیدواژه: محسن سلگی انقلاب اسلامی رهبر انقلاب آرمان انقلابی انقلاب اسلامی ایده و واقعیت ایده و موقعیت خواست مردم خواست مردم شکاف میان ایده ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۷۴۲۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شوراها از نگاه بخشی و کوتاه مدت پرهیز کنند

به گزارش خبرنگار مهر، مالک رحمتی ظهر روز شنبه در جلسه‌ای که به مناسبت روز شوراها در استانداری آذربایجان شرقی برگزار شد، اظهار کرد: نقطه مهمی که امروز باید به آن اشاره کرد، این است در کنار همه مطالب درست و کارشناسی که بیان شد، شاه بین این است اگر بخواهیم در نظام مدیریتی با هر نسبت محتوایی موفق شویم، نیازمند اتحاد و انسجام مدیریتی هستیم اگر موفق نشویم بهترین برنامه‌ها هم سر منزل مقصود نمی‌رسند.

وی ادامه داد: امروز سومین سال عملکرد شوراها است و جمع شده‌ایم تا تجدید قوا برای سال بعد کرده و در سال نتیجه ماحصل بهتری ایجاد شود.

وی افزود: تمامی اقدامات و موفقیت‌ها در سایه انسجام و وحدت بین مدیریت شهری، متولیان و دستگاه‌های اجرایی بوده و در این زمینه از نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی تشکر می‌کنم که سبب وحدت در استان شدند و تمامی ائمه جمعه شهرستان‌ها روحیه تعامل، همفکری و همکاری دارند و باید از آنها تقدیر و تشکر کرد.

رحمتی بیان کرد: فرمانداران، بخشداران، دهیاران، شوراهای شهر و روستا زحمت کشیده و با اتحاد و انسجام به سمت برنامه ریزی، آرمان‌ها و اهداف خود پیش می‌روند، وحدت کاری پا برجا است و امیدوارم این به بعد با کمیت و کیفیت بیشتر شاهد این اتحاد و انسجام باشیم.

وی خاطرنشان کرد: باید بدانیم اساساً انقلاب اسلامی دنبال چیست؟ امام خمینی (ره) و خیل عظیم شهدا دنبال چه بودند؟ یک پاسخ دارد مردم به سرنوشت خود و بر اراده کشور حاکم شوند و اراده مردم در چارچوب انتخابات در تمامی چارچوب‌ها ساری و جاری است.

وی اضافه کرد: اراده مردم برای اداره کشور از رهبری تا شورای یک روستا حاکم بوده و همواره در این نظام حضور مردم سرنوشت را تعیین می‌کند و شما منتخبین مردم انجام وظیفه می‌کنید و باید از این مهم صیانت و مراقبت کرد که بهترین مسیر عملکرد مدیران است.

استاندار آذربایجان شرقی گفت: انتخاباتی که پشت سر گذاشتیم چهلمین انتخابات انقلاب اسلامی بود که در کشور انجام می‌شد و در طول ۴۵ سال ۴۰ نوبت انتخابات داشتیم که در دنیا بی سابقه است و اراده مردم در جای جای نظام اداری باید حاکم شود.

وی تاکید کرد: کار نیمه تمام یک سوم نمایندگان در دور دوم ۲۱ اردیبهشت ماه به اتمام می‌رسد و امیدواریم در حوزه‌های انتخابی باقی مانده شاهد اراده و دعوت شما از مردم برای حضور باشکوه آن باشیم، تا دور دوم چون دور اول باشکوه برگزار شود، از همه عزیزان دارای تریبون خواهشمندم مانند دور اول از همه دعوت کنند بهترین نمایندگان را وارد چارچوب اسلامی کرده و خدمت کنند.

وی یادآور شد: آنچه در انقلاب اسلامی منجر به دستاورد شد در سه رکن بود؛ خدا محوری و اعتقاد بر خداوند منان، اعتماد به نقش مردم در همه عرصه‌ها و نکته سوم تبعیت از امام و ولی فقیه است که اگر رعایت شود شاهد رشد و شکوفایی در نظام اداری می‌شویم اما اگر نباشند هندسه انقلاب اسلامی بهم می‌ریزد و این سه مورد رکن انقلاب اسلامی است و باید صیانت کنیم اعتماد و اعتقاد ما به خدا کم نشود.

مالک رحمتی با بیان اینکه شوراهای انتخاب شده مظهر انتقال قدرت دولتی به مدیریت مردمی هستند، گفت: امام خمینی (ره) بر تشکیل شوراها بسیار تاکید داشتند؛ بنابراین جایگاه شوراها بسیار مهم بوده و از نظر رهبر معظم انقلاب در موارد متعدد بیان شده است و جایگاه آن را بیش از پیش متوجه بوده و حمایت کنیم تا تضعیف نشود.

وی متذکر شد: باید جلسه‌ای برگزار شود تا بررسی کنیم کدام وظایف بهتر است با اختیارات استانی به شوراها واگذار شود همچنین اگر دولت بتواند امورات حاکمیتی، سیاست گذاری، راهبری و نظارتی را از توجه و از تصدی گری پرهیز کرده و به شوراها واگذار کند، بهتر می‌شود تا صرفاً سیاست‌گذار، ناظر و پشتیبان کننده باشیم.

وی همچنین اظهار کرد: اگر می‌خواهید شوراها موفق شود، از نگاه بخشی و کوتاه مدت پرهیز کنید و به سمت نگاه بلند مدت، همه جانبه و آینده نگری پیش روید، متأسفانه گاهاً متوجه می‌شویم نگاه‌ها موسمی و فصلی و موردی است، اما شوراها نگاه توسعه‌ای و همه جانبه داشته باشند.

استاندار آذربایجان شرقی گفت: نکته دوم منافع شخصی، گروهی و سازمانی را در گرو منافع عمومی و مردم ببینیم و از تفرقه بین شوراها و نگاه‌های سلیقه‌ای پرهیز کنیم و اتحاد و انسجام حاکم شده و روحیه تعاون و همکاری بیشتر شود.

وی افزود: قاطعیت شجاعت در حفظ بیت المال هم فراموش نشود در مورد افزایش عوارض و هزینه پروانه و امورات ساخت و ساز مسکن هم حداقل افزایش‌ها رخ دهد گاهاً متوجه می‌شویم ارقام نجومی مصوب شده اما وظیفه ما است قیمت تمام شده مسکن را کنترل کنیم، مسئله مسکن در محوریت مباحث شورا باشد به افزایش قیمت اجاره و مسکن حساسیت نشان داده و مقوله مسکن را دور نبینند.

وی ادامه داد: فرمانداران از نظرات شورای شهر بیشتر استفاده کنند فکر نکنید چون فرماندار و استاندار هستیم علامه داریم از نظرات آنها استفاده شده و مکلف شوند نظرات خود را برسانند.

رحمتی افزود: از روزهای آغازین مدیریت در استان بر توسعه متوازن بسیار تاکید کرده‌ایم، اگر همه شهرستان‌ها باهم توسعه یابند استان توسعه یافته می‌شود یکی از مقوله‌های مهم توسعه روستاها و مسئله روستاها است، اقدامات خوبی آغاز شده اما در بطن آن شوراهای روستا است و باید از روستاها و شهرهای متوسط شروع کنیم.

وی خاطرنشان کرد: مسئله بعدی مقوله گردشگری است مردمی‌ترین صنعت گردشگری است اگر می‌خواهیم با توسعه مواجه شویم می‌توان گردشگری در روستاها و شهرها را رونق داده و بوم گردی را ترویج دهیم در کنار آن توجه به نشاط عمومی ورزش عمومی همگانی و قهرمانی به ویژه در شهرهای کوچک مهم است.

وی گفت: در حوزه جوانی جمعیت آذربایجان شرقی نیازمند کار ویژه و جهادی هستیم چراکه میانگین رشد استان از کشور پایین‌تر است وباید توسعه دهید و طرح جوانی جمعیت در دستور کار شوراها قرار گیرد و حساسیت نشان دهند تا بیش از پیش موفق شویم و شاخص نظارتی عملکردی تمرکز و حمایت داشته باشند تا بیشترین نتیجه را ببریم.

استاندار آذربایجان شرقی اذعان داشت: شفافیت مالی شوراها و پاسخگویی مورد بعدی است، نکته اول توجه به هویت بخشی به شهرها و روستاها است اولین مسئله زیباسازی محیطی و معماری شهری است و باید حساسیت نشان دهیم و بر المان و نشان‌هایی که هویت را بولد می‌کنند تمرکز کنیم و ارزش دینی و فرهنگی در میادین اصلی و خیابان فرعی قابل توجه باشد.

وی اضافه کرد: در کنار کارهای سیاسی و عمرانی از کارهای فرهنگی و اجتماعی نباید غافل بود باید شوراها و شهردار و فرمانداران فایل و برنامه ویژه باز کنند و اولین بخش آن جوانان باشد، به فکر مسائل فرهنگی و اجتماعی جوانان باشید و اقدامات شایانی انجام دهید؛ مقوله بعدی امر بانوان است که قسمت بالایی در امر جمعیتی تشکیل داده‌اند قرارگاه بانوان ارزشی انقلابی متعهد و متخصص تشکیل شود.

وی در پایان یادآور شد: شعار سال از اقدامات کلیدی است باید در این زمینه اقداماتی را تعیین کنیم در تحقق شعار سال روستاها و بخش‌ها با توانمند سازی روستاییان با صنعت تحول روستا موفقیت‌های شایانی را فراهم کنیم و این مورد با محوریت جذب سرمایه‌گذار انجام شود.

کد خبر 6090093